11.12.2009

Kıbrıslı Türk İnsan Hakları Vakfı (KTİHV) ve Mülteci Hakları Derneği (MHD) Kuzey Kıbrıs’ta yayınlanan gazeteler tarafından mülteci konusuna ilgi gösterilmesi ve sıklıkla haber yayınlanmasını memnuniyetle karşılamaktadır. Ancak bu ilgi ve haberlerin aydınlatıcı ve de duyarlılığı artırıcı olması için doğru terminoloji ve bilgi içermesi çok büyük önem arzetmektedir. KTİHV ile MHD’nin mülteciler ile ilgili yürütmekte olduğu çalışmalar çerçevesinde Gazeteciler İçin Pratik Mülteci Kılavuzu hazırlayıp gazetecilere dağıtmıştır ve ayrıca www.ktihv.org sitesi vasıtasıyle da kolay ulaşılır hale getirmiştir.
Buna rağmen, mülteci konusundaki haberlerde kimlerin mülteci olduğu ve bu kişilerin hakları konsunda çok ciddi boyutta hatalı ve yanıltıcı yayınlar yapılmaktıdr.
“Mülteci” terimi işkence görmemek, hayatta kalabilmek veya diğer temel insan haklarından mahrum kalmamak için ülkelerini terk etmek zorunda kalan kişileri tarif etmektedir. KKTC’yi de bağlayan Uluslararası Hukuk çerçevesinde de kimlerin bu tanıma girdiği Birleşmiş Milletlerin ilgili mevzuatı ile belirlenmektedir. Ekonomik sebeplerle ülkelerini terk edip ve genellikle insan kaçakcılığı suçunu işleyenler aracılığı ile KKTC’ye resmi olmayan yollardan giriş yapan yüksek sayılarda kişiler göçmendir. Bu kişilerin tümünü hatalı bir şekilde “mülteci” olarak tarif etmek okuyucu üzerinde çok tehlikeli 2 etki yapabilmektedir:
1. Ülkeye gayrı yasal yollarla giren yüksek sayıda kişilere “mülteci hakları” tanınarak KKTC’de kalmaları ve devlete külfet, nüfusa da artış olacağı endişesi yartmaktadır.
2. Gerçek mültecilere karşı önyargı ve onların insan haklarını ihlal eden uygulama ve tavırlar yaratmaktadır.
Basının mülteciler konusunda gerekli duyarlık ve bilgi sahibi olmadan yayın yapması bir başka büyük tehlike daha yaratmaktadır. Mülteciler kendi ülkelerinde ölüm tehlikesi ile karşı karşya olan kişilerdir ve kaçtıkları yer biliniyorsa halen daha bu tehlike devam edebiliyor. Bu bu yüzden bu kişilerin gazetelerde fotoğraflarının yayınlanması onları veya geride bıraktıkları yakınlarını kaçmakta oldukları zülume hedef yapabilmektedir.
KTİHV ve MHD olarak mülteci haberlerini hazırlarken www.ktihv.org adresinde yayınlanan Gazeteciler İçin Pratik Mülteci Kılavuzundan yararlanılmasının Kuzey Kıbrıs’ta basın özgürlüğünün gelişmesinin yanında mağdur ve hak odaklı haberciliğin gelişmesi açısından son derece önemli olduğunun bir kez daha altını çizmek istiyoruz.

Kıbrıslı Türk İnsan Haklrı Vakfı ve Mülteci Hakları Derneği adına

Emine Erk
Canan Öztoprak