21.01.2018
19 Ocak, Cuma ve 20 Ocak Cumartesi günleri Mülteci Hakları Derneği tarafından Kıbrıs Türk Barolar Birliği’nde ‘Avrupa Hukuku ve Uluslararası Hukukta Sığınma’ üzerine iki günlük bir eğitim düzenlendi. Eğitim, Avrupa Birliği tarafından Kıbrıslı Sivil Toplum İş Başında programı altında finanse edilen ve KISA ile ortaklık içerisinde MHD tarafından uygulanan“İnsan Hakları Herkes İçin” Projesi kapsamında gerçekleştirildi. Eğitime, aralarında avukatlar, STÖ temsilcileri, akademisyenler, öğrenciler ve gazetecilerin de olduğu toplam 51 kişi katıldı.
MHD Başkanı Av. Özge Uğraşın, Avrupa Komisyonu Sivil Toplum Program Müdürü Charlotte Goyon ve Ombudsman Emine Dizdarlı’nın açılış konuşmaları ile başladı.
Eğitimin her iki gününde Mülteci Hakları Merkezi Türkiye’den Veysel Eşsiz’in ‘Uluslararası Mülteci Hukuku ve Standartlarına Giriş’ ve ‘Uluslararası Hukukta Non-Refoulement (Geri Göndermeme) İlkesi’ ile sunumlarında Mülteci Hakları Sözleşmesi ve Kıbrıs’ın kuzeyindeki içhukukun parçası olan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, İstanbul Sözleşmesi, İşkenceye Karşı Sözleşme gibi bölgesel ve uluslararası hukuktaki mülteci koruması, bütünleyici koruma ile ilgili bilgi verdi, günümüzde uluslararası geleneksel hukukun parşası olarak görülen geri göndermeme ilkesi ile kurallar ve içtihattan söz etti. Bunların yereldeki hukuki süreçlerde de kullanılabileceğinin altını çizdi.
Eğitim’in birinci gününde ‘Kıbrıs Cumhuriyeti’nde mülteci koruması’nın gelişimi’ ile ilgili bilgi veren KISA ve İnsan Hakalrı Herkes İçin Projesi’nden Av. Nicoletta Charalambidou, adanın güneyinde Mülteci Yasası’nın yürürlüğe girdiği 2000 yılına kadarki ve Avrupa Direktifleri çerçevesinde hazırlanmış yasa sonraki durum ile ilgili bir sunum yaptı. İkinci gün de Sığınma davalarında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kuralları 39. Maddesi uyarınca verilen geçici tedbir kararları ile ilgili bilgi verdi. Sığınmacıların sınır dışı edilmesi ile ilgili olarak Charalambidou, Kıbrıs’ın kuzeyindeki duruma benzer olarak, Kıbrıs Cumhuriyeti’nde Yüksek Mahkeme’ye yapılan başvuruların, kararların ivedi ve işlemleri otomatik olarak askıya alacak bir nitelikte olmadığından, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 13. Maddesi uyarınca etkili başvuru yolu teşkil etmediği temelinde, Yüksek Mahkemeye başvuru olmadan, doğrudan AİHM’e yapılan başvurularda, Kıbrıs Cumhuriyeti aleyhinde verilen ara emirlerini ile ilgili bilgi verdi, bavuruların nasıl yapılabileceğini detaylı olarak anlattı.
Eğitimin ilk günü sunum yapan Av. Fezile Osum ise 2017 yılında Kıbrıs’ın kuzeyinde mülteci korumasına dair deneyimleri paylaştı. Sınır kapılarındaki alıkoyma koşullarına dikkat çeken Osum, sığınmacı ve mültecilerin sınır kapılarından geri çevrilmeleri, düzensiz girişlerinin cezalandırılması ve bu çerçevede özgürlüklerinin kısıtlanmasının uluslararası hukuka aykırı olduğunu vurguladı.
Eğitim, belgelerin sunumunun ardından sona erdi.