STÖ'ler ve Mülteci/Göçmen önderliğindeki kuruluşlar, Kıbrıs'ta savunmasız grupların ihtiyaçlarına cevap vermede önemli bir rol oynar. Köprü Hizmetleri projesi çerçevesinde, bu tür kuruluşların mevcut kapasitesi ve eğitim ihtiyaçları hakkında aşağıdaki raporda ayrıntılarını inceledik ve yayınladık. Rapor, proje ortakları Kıbrıs Mülteci Konseyi, Mülteci Hakları Derneği ve Generation for Change CY tarafından ortak bir çalışma olarak hazırlandı.

Köprü Hizmetleri projesi, sınırın her iki tarafında da faaliyet gösteren STÖ'ler ve Mülteci/Göçmen önderliğindeki kuruluşlar, insan kaçakçılığı, işkence ve cinsiyete dayalı şiddet mağdurları gibi mülteci/göçmen toplumlarındaki savunmasız kişilere hizmetler sunarak kapasitelerini ve sürdürülebilirliklerini güçlendirmeyi hedeflemektedir.

Köprü Hizmetleri projesi, İzlanda, Lihtenştayn ve Norveç tarafından EEA ve Norveç Hibe Programı 2014-2021 kapsamında finanse edilen Aktif Vatandaşlar Fonu Kıbrıs programı altında verilen bir hibeden yararlanmaktadır.

Birlikte Daha İyi Projesi, Mülteci hakları Derneğinin (MHD) etkinliğini, kurumsal yapılanmasını ve toplumsal etkisini artırmaya yönelik küresel hedefle doğrudan odaklanmış şekilde kurgulanmıştır. Bu amaç doğrultusunda proje, MHD'nin kurumsallaşma, daha iyi hizmet sunma, kamuoyu gücü ile daha etkili savunuculuk faaliyetleri yürütme ve kapasitesini güçlendirme üzerine yoğunlaşmaktadır.

Ayrıca Proje, 2021 yılında farklı yerel STK'ların desteğiyle kurulan ırkçılık karşıtı ağın geliştirilmesine ve güçlendirilmesine de odaklanacaktır. Sürecin sonunda amaçlanan, ırkçılığa karşı koordineli ve güçlü şekilde çalışan, ortak bir ağ yapısına sahip olmaktır.

Tüm bunlara ek olarak Birlikte Daha İyi Projesi, mültecilerin, insan ticareti ve ayrımcılık mağdurlarının öykülerinin daha görünür hale getirilerek, haklarına erişimi güçlendirmek, Kıbrıs’ın kuzey kesimindeki halk ile mülteciler, insan ticareti mağdurları ve azınlık ırkları arasında daha güçlü ve etkili sosyal bağlar kurulması için çalışmalar yapacaktır.

Kurulan bu bağlar, toplum ile özenler arasındaki dayanışmayı güçlendirmeyi, doğru bilgi akışını sağlamayı ve bununla birlikte sosyal etkileşime katkıda bulunmayı hedeflemektedir.

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) ve Mülteci Haklari Derneği ortaklığında sürdürülmekte olan  Kıbrıs'ta Sığınmayı Güçlendirme projesinin hedef grubu mülteciler, sığınmacılar ve BMMYK tarafından "endişe duyulan kişi" olarak belirlenmiş olan kişilerden oluşmaktadır. 

Proje iki ana başlık altında çalışmalarını sürdürmektedir; koruma ve entegrasyon. Proje, zulüm veya şiddetten korunmak için Kıbrıs'ın kuzeyine gelen kişilerin cezalandırılmadan ve/veya hayatlarının veya özgürlüklerinin tehdit altında olacağı bir ülkeye zorla geri gönderilmeden uluslararası hukuka uygun olarak korunmasını sağlamayı amaçlıyor. Mülteci, sığınmacı ve ‘endişe duyulan kişi’ olarak belirlenmiş kişilerin korunması hususu birçok boyuttan oluşmakla birlikte, bunlar arasında; zulum riski olan ülkelere geri gönderilmemelerini sağlamak, adil ve etkili iltica prosedürlerine erişimlerini sağlamak ve uzun vadeli çözüm temin edilene kadar temel insan haklarının ihlal edilmesini engellemek yer almaktadır. 

Ayni zamanda, proje kapsamında mülteci, sığınmacı ve/veya “endişe duyulan kişi’ olarak belirlenmiş kişilerin, topluma sosyal ve ekonomik olarak entegre olmaları için çalışmalar yürütülüyor. Entegrasyon çalışmalarının temel amacı kişilerin ülkedeki yaşamlarını bağımsız hale getirebilmeleri için sürdürülebilir program ve planlar düzenlemek olmakla birlikte, işbu planların uygulanma sürecinde nitelikli iş bulma konusunda destek verilmekte ,mesleki eğitimler ve dil kursları düzenlenmekte,  eğitim yaşında olan çocukların devlet okullarında eğitim hakkına erişmesi ve üniversite çağında olan gençlerin burs almalar için işbirliği sağlanmaktadır. Yürütülmekte olan diğer entegrasyon çalışmaları arasında mültecilerin sosyal hizmetlerden faydalanabilmeleri için hak savunuculuğu yapmak, farkındalık artırıcı çalışmalarda bulunmak ve yasal düzenleme önerilerinde bulunmak öncelikli hedefler arasında.

COMMIT Projesi insan ticaretine karşı etkili ve koordineli müdahalelerin oluşturulması ve insan ticareti ile ilgili bilginin artırılması çabalarına katkı koymak amacı gütmektedir. Proje, Mülteci Hakları Derneği tarafından, Kıbrıs Türk Barolar Birliği, Kıbrıs Türk Gazeteciler Birliği, Kıbrıslı Türk İnsan Hakları Vakfı, Kuir Kıbrıs Derneği, Lefkoşa Türk Belediyesi ve Mağusa Gençlik Merkezi Derneği ile işbirliği içerisinde yürütülmektedir. SOS Çocuk Köyü Derneği de projeye iştirakçi olarak katkı koymaktadır. Proje Avrupa Birliği tarafından finanse edilmektedir. 

Projenin genel amacı Kıbrıs’ın kuzey kesimine zulüm veya şiddetten korunma arayışıyla varan kişilerin uluslararası hukuk doğrultusunda hayatları ve özgürlüklerinin tehlikede olduğu yerlere zorla geri gönderilmemelerini garanti altına almaktır. Proje, aynı zamanda, BMMYK tarafından tanınan az sayıdaki mültecilere sosyal ve ekonomik olarak uyumlarını garanti altına almak amacıyla yardımcı olmayı da içermektedir. Proje MHD tarafından BMMYK ile işbirliği içerisinde yürütülmektedir. 

“İnsan Hakları Herkes İçin!” projesi Avrupa Birliği tarafından Kıbrıslı Sivil Toplum İş Başında programı altında finanse edildi ve KISA ile ortaklık içerisinde MHD tarafından uygulanmaktadır. Projenin amacı ırkçılığa karşı mücadele etmek ve mültecilerin insan haklarını garanti altına almaktır. Projenin başlıca faaliyetleri arasında, sivil toplum ve karar verme yetkisi olan kurum ve kuruluşlar için sığınma, tutukluluk standartları, kötü muamele ve işkenceden koruma ile ilgili eğitimler, mültecilerin insan hakları üzerine üç tematik rapor hazırlanması, mültecilere ekonomik, sosyal ve kültürel hakları ile ilgili çalıştalar, Uluslararası Irk Ayrımı ile Mücadele Günü’nde farkındalık arttırıcı kampanyalar, birleşik bir Kıbrıs’ta göç ve sığınma politikası üzerine panel, gönüllü yaz programları ve Kıbrıs’ın kuzey kesiminde hukuki değişiklik için savunuculuk faaliyetleri bulunmaktadır.

2016 yılı sonuna kadar Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin uygulayıcı ortağı olan MHD, bu çerçevede, mülteci ve sığınmacılara koruma ve çözümler sunma amaçlı yıllık projeler yürütmüştür. Bu projeler kapsamında uluslararası koruma ihtiyaç sahiplerinin sığınma prosedürlerine erişimi, yetkililerin eylem, ilgi ve işbirliğinin derinleştirilmesi, sığınmaya dair diğer örgütlerin ve toplumun farkındalığının yükseltilmesi ve kabul koşullarının iyileştirilmesi sağlandı.

Proje, Avrupa Birliği tarafında finanse edilen ve MAGEM ve Youthpower işbirliğinde yürütülen Youthopia projesi altında verilen küçük hibeler tarafından finanse edilmiş, MHD tarafından yürütülmüştür. Alınan küçük hibe sayesinde, mülteci ve sığınmacılar tarafından oluşturulan müzik grubu “Dünyalılar/ Earthlings”e beş ay boyunca müzik dersi verildi, 2015 yılı Dünya Mülteciler Günü etkinlikleri kapsamında bir konser düzenlendi ve dersler ve konserden de görüntüler içeren bilgilendirici  bir video çekimi gerçekleşti.

Bu proje Avrupa Birliği tarafından finanse edilmiş olup, MHD tarafından yürütülmüştür. Projenin amacı Kıbrıs’ın kuzey kesiminde mülteci ve sığınmacıların haklarının garanti altına alınması, Uluslararası ve Avrupa standartlarının uygulanması ve MHD’nin kapesitesinin güçlendirilmesiydi. Proje sonucunda, MHD mülteciler ve sığınmacılara dair odak noktası durumuna geldi, iki eğitim ve bir farkındalık arttırıcı etkinlik  düzenledi ve iki rapor yayınladı.